Tổng quan

Tổng Quan về xã Gia Kiệm

Gia Kiệm là một xã thuộc tỉnh Đồng Nai, Việt Nam. Đây là một trong 95 phường, xã ở tỉnh Đồng Nai sau đợt sắp xếp vào năm 2025.
Vị trí Địa lý
Xã Gia Kiệm là một xã nằm ở phía Nam của tỉnh Đồng Nai, cách phường Trấn Biên khoảng 50 km về phía Đông, thuộc khu vực Thống Nhất trước đây, có vị trí địa lý:

Phía Bắc giáp với xã Thống Nhất
Phía Đông giáp với phường Bình Lộc
Phía Nam giáp với xã Dầu Giây
Phía Tây giáp với các xã Bàu Hàm

Theo Công văn số 2896/BNV-CQĐP ngày 27 tháng 5 năm 2025 của Bộ Nội vụ, xã Gia Kiệm sau sắp xếp có diện tích 82,7 km², dân số tính tới ngày 31/12/2024 là 79.274 người, mật độ dân số đạt 958 người/km² (số liệu thống kê tính đến ngày 31/12/2024 theo quy định tại Điều 6 Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 ngày 14 tháng 4 năm 2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội).
Địa giới Hành chính
Xã Gia Kiệm được chia thành các ấp: Đông Bắc, Tây Nam, Đông Kim, Tây Kim, Võ Dõng 1, Võ Dõng 2, Võ Dõng 3, Gia Yên, Tân Yên, Phúc Nhạc 1, Phúc Nhạc 2, Bắc Sơn, Nam Sơn, Lạc Sơn, Lê Lợi 2, Nguyễn Huệ 1, Nguyễn Huệ 2.
Lịch sử
Nguồn gốc tên gọi
Tên gọi "Gia Kiệm" có nguồn gốc từ thời kỳ di cư năm 1954, khi nhiều người Công giáo miền Bắc di cư vào Nam và lập làng tại khu vực này, với "Kiệm" có thể liên quan đến tên quận Kiệm Tân sau này. Trước đó, vùng đất này không có tên gọi cụ thể là Gia Kiệm trong các tài liệu lịch sử cổ, mà thuộc vào các đơn vị hành chính lớn hơn của tỉnh Biên Hòa.
Lịch sử hành chính
Giai đoạn trước năm 1975
Dưới thời nhà Nguyễn, vùng đất nay là xã Gia Kiệm thuộc tỉnh Biên Hòa, được hình thành từ năm 1832, thời vua Minh Mạng, khi trấn Biên Hòa được nâng cấp thành tỉnh. Tỉnh Biên Hòa lúc đó bao gồm các phủ Phước Long, Phước Tuy và các huyện như Long Thành, Phước An, Bình An. Khu vực Gia Kiệm (thuộc vùng Xuân Lộc - Long Khánh sau này) nằm trong địa giới phủ Phước Long hoặc huyện Long Khánh (thành lập năm 1837 nhưng sau sáp nhập lại năm 1851).
Sau khi Pháp chiếm Nam Kỳ, tỉnh Biên Hòa bị chia nhỏ năm 1882 thành các hạt tham biện như Biên Hòa, Thủ Dầu Một, Bà Rịa. Khu vực Gia Kiệm thuộc hạt Biên Hòa, sau là tổng Bình Lâm Thượng. Không có thay đổi tên gọi cụ thể, và vùng này vẫn là khu vực nông thôn ít dân cư. Đến năm 1954, sau Hiệp định Genève, hàng nghìn người miền Bắc di cư vào Nam, lập làng Gia Kiệm với đa số là người Công giáo, đánh dấu sự hình thành tên gọi hiện đại.
Năm 1956, tỉnh Long Khánh được thành lập theo Sắc lệnh 143-NV, tách từ tỉnh Biên Hòa, với tỉnh lỵ tại Xuân Lộc. Ban đầu có 2 quận: Xuân Lộc và Định Quán.
Khu vực Gia Kiệm ban đầu thuộc quận Xuân Lộc, với tên gọi xã Gia Kiệm (một trong 9 xã của quận, bao gồm Hiếu Kỉnh, Xuân Lộc, An Lộc, Tân Lập, Thới Giao, Cẩm Mĩ, Cẩm Tâm, Dầu Giây, Hưng Lộc).
Năm 1967, quận Kiệm Tân được thành lập, tách từ quận Xuân Lộc và Định Quán, với quận lỵ tại xã Gia Tân. Quận Kiệm Tân gồm 5 xã: Gia Tân, Gia Kiệm, Bình Lộc, Bình Hòa và Quang Trung (sau này). Xã Gia Kiệm chính thức thuộc quận Kiệm Tân, tỉnh Long Khánh. Đây là thời kỳ tên gọi "Gia Kiệm" được chính thức hóa trong hệ thống hành chính, gắn với cộng đồng di cư 1954 và hoạt động tôn giáo.
Tỉnh Long Khánh lúc này có 3 quận: Xuân Lộc, Định Quán, Kiệm Tân, và tồn tại đến năm 1975.
Giai đoạn sau năm 1975
Đến năm 1976, các xã Gia Kiệm và Gia Tân thuộc huyện Xuân Lộc.
Ngày 8 tháng 12 năm 1982, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định 192-HĐBT về việc phân vạch địa giới xã, thị trấn thuộc tỉnh Đồng Nai. Theo đó:

Chia xã Gia Kiệm thành 2 xã: Gia Kiệm và Quang Trung.
Chia xã Gia Tân thành 3 xã: Gia Tân 1, Gia Tân 2, Gia Tân 3

Ngày 21 tháng 8 năm 2003, Chính phủ ban hành Nghị định số 97/2003/NĐ-CP về việc thành lập thị xã Long Khánh và các phường, xã trực thuộc; thành lập các huyện Cẩm Mỹ, Trảng Bom của tỉnh Đồng Nai. Theo đó, thành lập huyện Trảng Bom trên cơ sở tách thị trấn Trảng Bom và 16 xã: Hố Nai 3, Bắc Sơn, Bình Minh, Quảng Tiến, Sông Trầu, Tây Hòa, Trung Hòa, Đông Hòa, Hưng Thịnh, Sông Thao, Bàu Hàm, Giang Điền, An Viễn, Đồi 61, Cây Gáo, Thanh Bình thuộc huyện Thống Nhất trước đây. Do đó, các xã Gia Kiệm, Quang Trung và Gia Tân 3 cùng thuộc huyện Thống Nhất.
Năm 2019, Nghị quyết 694/NQ-UBTVQH14 điều chỉnh địa giới một số xã trong huyện Thống Nhất, nhưng Gia Kiệm vẫn giữ nguyên.
Ngày 16 tháng 6 năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1662/NQ-UBTVQH15 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Đồng Nai năm 2025. Theo đó, sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của các xã Gia Kiệm, Quang Trung và Gia Tân 3 thuộc huyện Thống Nhất trước đây thành xã mới có tên gọi là xã Gia Kiệm.